MANTARLARI NAYLON POŞETTE BEKLETMEYİN

Orman Mühendisi Mahmut Yılmaz, ''Ordu'da ve birçok yerde sütü olan mantar zehirli değildir gibi bir inanış var ancak bu doğru değil. Ya da böcek yiyorsa biz de yiyebiliriz diye düşünülüyor. Bunlar çok tehlikeli ve ölümcül sonuçlar doğurabilir” dedi

Dönem itibariyle bölgemizde çeşitli mantarlar yerli halk tarafından toplanarak, yemeklerde tüketiliyor. Bölgemizde çok fazla mantar çeşidinin olduğunu belirten Yılmaz, bu mantarların bazılarının ise ölümcül olabileceğinin altını çizdi. Coğrafyamızda çok çeşitli yenilebilir mantar var, bu konuda çok şanslıyız diyen Yılmaz, sözlerine şöyle devam etti; “Bölgemizde  özellikle fındık ve tavuk kirmidi olarak bilinen mantar türleri çok tüketiliyor. Mantar toplarken asla bilmediğiniz, tanımadığınız mantarları toplayıp yemeyin. Bir bilene mutlaka danışın'' dedi. Tavuk kirmidi ya da tirmidi olarak bilinen mantar cantharellaceae familyasından yenebilen, lezzetli bir mantar türüdür diyen Yılmaz, sözlerine şöyle devam etti; ''Latince adı cantharellus cibarius olan bu mantar Ordu'da da çokça tüketilen bir mantardır. Yöresel olarak farklı isimle tanınmaktadır. Tanımlanması ve yetişme alanı ise, mantarın şapkası 3 ile 7 santim kadar büyüklük aralığındaır. Şapka genç bireylerde topaç şeklinde, daha sonra şapka sap ile birlikte gelişerek ortası basık düzensiz yapıda, dalgalı bozuk huni gibi şekil alır. Şapka görüntü olarak plastik hissi verir. Şapka yetiştiği çevre şartlarına göre değişkenlik gösterebilir. Güneş ışığı alan yerlerde sarımsı beyaz olabilirken, yarı gölge yerlerde parlak yumurta sarısı renkte olabilir. Lamerller, şapka kenarına doğru ikiye ayrılır. Lamellerin rengi çoğunlukla yumurta sarısı olup, nadiren beyaz olup sap üzerinde devam eder. Spor rengi pembemsi beyazdır. Özellikle meşe, kayın ve köknar ağaçları altında ve bunların kenarlarında bulunan çalılıklar ile çamlar altında büyük kümeler halinde en çok Mayıs ve Kasım aylarında yaygın olarak bulunur. Yosunlu yada ot yetişen arazilerde var olabilirler. Kendine has kayısıya benzer hoş kokusu olup, çiğ iken keskin tada sahipken, pişirilince keskinlik kaybolur ve yerini muhteşem lezzete bırakır. Eti sarı ve beyaz renktedir'' dedi. Besinsel değeri ve sağlık acısından önemi tavuk kirmidi mantarı yüksek oranda C vitamini ve potasyum içerir diyen Yılmaz; ''Ayrıca iyi bir D vitamini kaynağıdır. Bağışıklığı ve vücut direncini arttırdığı bilinmektedir. Bu özelliği nedeniyle Avrupa’da 16. Yüzyılda ilaç olarak kullanılmıştır. Bugün de bağışıklık ve direnç arttırıcı ilaç üretiminde ham madde olarak kullanılır. Bu mantar birçok şekilde pişirilebildiği gibi, kurutularak çok uzun süre saklanabilir. Yayılış alanı ve hasat zamanına da değinirsek; Tavuk kirmidi mantarı Orta ve Batı Karadeniz bölgesi başta olmak üzere Karadeniz Bölgesi ve Marmara Bölgesi’nin Karadeniz’e yakın ormanlarında yetişir. Her cins ormanda, nemli humuslu topraklarda, yaprak ve çayırlar arasında büyük kümeler halinde bulunur. Bol yağmura ihtiyaç duyan bu mantar ağırlıklı olarak ilkbahar ve sonbahar aylarında bulunabilir. Toplanma mevsimi genel olarak mayıs ile kasım ayları arasındadır'' dedi.    “Çok dikkatli olmak gerekiyor”  Mantar konusunda dikkat edilmesi gereken hususlara da değinen Yılmaz; '' Tavuk mantarını çok fazla suda bekletmeyin. Çoğu insanın yaptığı gibi, önce doğrayıp sonra yıkamayın. Tavuk mantarı çok hassastır. Diğer baharatlı mantarlar gibi elinizle sıkmayın. Asla çok ince doğramayın. Yapacağınız yemeğin içine asla ve asla içine su katmayın, zira kendisi sulanacaktır. Eğer mantarları tanımıyorsanız asla kendi başınıza mantar toplamayın. Toplarsanız da bir bilene gösterin. Mantar tarifle, resmine bakarak toplanmaz. Mutlaka ve mutlaka mantarı tanıyan, mümkünse sizden önce bu mantardan tüketen birisinin nezaretinde toplayınız. İlk defa veya farklı mantar toplarken mutlaka fotoğrafını da çekip, topladığınız yer ve mevki bilgilerini de içeren bir not yazın. Bu tavsiyeler son derece önemlidir'' dedi. Orman ve bahçelerde mantar toplayanlar için de önemli uyarılarda bulunan Yılmaz, mantarın asla naylon poşet içinde toplanmayacağına dikkat çekti. Dünyanın en değerli ve güzel mantarının bile bozulduğu andan itibaren zehirli olduğunu kaydeden Yılmaz, "Mantarlar çok çabuk bozulan organizmalardır. 48 saatten sonra zehirlenmelere yol açabilir. Hava almayan ortama giren mantarlar acilen bozulur. Mantar sepette toplanır. Kültür mantarları özel naylon poşetlerde satılıyor. Kültür mantarı özellikle her zaman marketten alabileceğiniz bir mantar. Hiç saklamayın. Mantarı pişirin, pişirdikten sonra saklayın. Ama pişirdikten sonra da çok uzun süre saklamayın. Süt ürünleri gibi düşünün, kolay bozulan bir organizma'' dedi.    “Tarım ilaçları mantarları olumsuz etkiliyor''  Fındık bahçelerinde ve tarım alanlarında kullanılan kimyasal ilaçlar mantar türlerini olumsuz anlamda etkiliyor diyen Yılmaz, şu ifadelere yer verdi; “Bu ilaçların yoğun olarak kullanıldığı yerlerde birçok mantar türünde azalma oluşabiliyor. Bu da dikkat edilmesi ve bilinçli olunması gereken bir konu'' dedi.