Torun, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’ya, düşük fiyat politikasından, 2B arazilerine, verimlilik sorunundan, devlet desteklerinin yetersizliğine kadar pek çok alandaki sorunun çözülmesi için çalışma yapılıp yapılmadığını sordu. Torun, fındık taban fiyatının 4 dolar karşılığı Türk Lirası olması gerektiğini belirterek, “Bu rakamın altı kul hakkı yemektir” dedi.
Torun, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın yanıtlaması istemiyle bir soru önergesi hazırlayarak TBMM Başkanlığı’na sundu. Torun önergesinde, “Ülkemizin tarımda en önemli ihraç ürünlerinden, Ordu başta olmak üzere Karadeniz Bölgemizin temel geçim kaynaklarından olan fındıkta hasat dönemi yaklaşmaktadır. Üreticimiz bir yandan maliyet artışlarının yükünü taşımaya çalışırken bir yandan da fındık piyasasına hâkim olan yabancı firmalarla mücadele etmekte ve ne yazık ki devlet desteğini yanında görememektedir. Bunun yanında; 2B arazilerinden, verimlilik sorununa, düşük fiyat politikasından, devlet desteklerinin yetersizliğine kadar pek çok sorun çözüm beklemektedir” ifadelerini kullandı.
EN BÜYÜK SORUN DÜŞÜK VERİMLİLİK
Torun, önergesinde Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü’nün (TEPGE) 2022 Fındık Raporu ile Rekabet Kurumu Fındık Sektör Araştırması Raporu’nda, fındıktaki en büyük sorunun verim düşüklüğü olarak gösterildiğini, pek çok yabancı ülkenin verimlilikte Türkiye’nin önüne geçtiğinin vurgulandığını bildirdi. Torun, Bakan Yumaklı’ya, “Dekar başına verimliliğin artırılması için hangi çalışmalar yürütülmektedir? Fındığın mamul ürün olarak üretimi ve ihracatını artırmak için planlamanız bulunmakta mıdır?” diye sordu.
O FİRMALAR HANGİLERİ?
Torun önergesinde şu soruları yöneltti: “TEPGE’nin 2022 Fındık Raporu’nda, birkaç firmanın fındık piyasasına hâkim olduğu belirtilmiş ve bunun olumsuz etkilerine dikkat çekilmiştir. Bu firmalar hangileridir, bu olumsuzluktan üreticimizi korumak için hangi çalışmalar yapılmaktadır? Orman vasfını yitirmiş ve fındık üretimi yapılan 2B arazileri ile ilgili sorunların üretici lehine çözülmesi konusunda bir düzenleme hazırlığınız mevcut mudur? Fındıkta alan bazlı destekleme tutarı uzun yıllardır değişmemiş ve 170 TL sınırında kalmıştır. Bu desteğin artırılması için yeni bir hazırlığınız bulunmakta mıdır?”
4 DOLARIN ALTI KUL HAKKI YEMEKTİR
Önergesinde taban fiyatlara da dikkat çeken Torun, “Açıklanan fiyatlara bakıldığında, fındığın ihraç edildiği dolar bazında hak ettiği değeri bulmadığı, dünya fiyatlarıyla karşılaştırıldığında ise kilogram fiyatının 4 dolar karşılığı Türk Lirası’nın altına düşmemesi gerektiği açıktır. Bakanlığınızca, taban fiyatın, fındığın ihraç edildiği döviz cinsi üzerinden hesaplanması ve dünya örnekleri altında kalmaması yönünde bir çalışma yapılmakta mıdır?” diye sordu.
FINDIK, YABANCI ŞİRKETLERİN İNSAFINA TERK EDİLEMEZ
Torun, konuyla ilgili yaptığı açıklamada ise, “İktidar, fındık üreticisinin hakkını korumak zorundadır. Fındık, piyasaya hâkim olan yabancı şirketlerin insafına terk edilemez. Ürecimiz yabancı şirketlerin işçisi değildir. Fındık bir ihraç ürünü ise taban fiyatı ihraç edildiği döviz cinsinden hesaplanmalıdır, o da 4 dolar karşılığı Türk Lirası’dır. Bu rakamın altı üreticinin hakkını yok saymak, kul hakkı yemektir, yabancı şirketlere çalışmaktır. Milli servetimizi koruyup desteklememek üreticiye ihanettir” değerlendirmesinde bulundu.